نام: پروين اعتصامي
لقب : پروين
تولد : 1285 ه‍‍ ق
وفات : 1320 ه‍‍ ق
آثار : ديوان اشعار

پروين در 25 اسفند 1285 ه‍ ش در تبريز به دنيا آمد مادرش اهل آذربايجان و پدرش آشتياني بود. اعتصام الملك، پدر پروين از نويسندگان و دانشمندان بزرگ عصر خويش بود. پروين در سن 60 سالگي به همراه خانواده اش به تهران آمد. از همان سنين كودكي به همراه پدرش در محافل ادبي و با حضور بزرگان چون ملك الشعراي بهار شركت مي جست. و بسيار با استعداد بود به طوري كه در سن هشت سالگي شعري به سبك انوري سرود. براي آنكه انگليسي را به خوبي بياموزد به پيشنهاد پدرش تحصيلات متوسطه را در مدرسه دخترانه آمريكايي تهران گذراند و دو سال در همان مدرسه زبان فارسي و انگليسي تدريس كرد. از همان آغاز به شعر و ادب علاقه نشان داد. سرودن شعر را از 8 سالگي آغاز كرد و نخستين شعرهايش را در مجله بهار كه پدرش منتشر مي كرد، به چاپ رسانيد و مورد تشويق اهل ادب قرار مي گرفت. از عوامل ديگري كه موجب تقويت ذهن و پرورش استعداد شعري پروين شد، رفت و آمد او به محافظ ادبي آن روزگار بود كه پدرش با آنها سرو كار داشت در يكي از همين محافل ملك الشعراي بهار كه بعدها بر ديوان او مقدمه نوشت، به استعدادش پي برد و او را تشويق كرد. پدر پروين قطعاتي دلكش و زيبا از كتب خارجي به فارسي برمي گرداند و دختر خردسالش را به نظم آنها تشويق مي كرد. همين كار بر علاقه پروين به شعر و ادب افزود و سرانجام او را مصمم به عرصه شعر و شاعري رهنمون كرد. پروين در سن 28 سالگي با پسرعموي پدر خود كه از افسران شهرباني بود ازدواج كرد و به كرمانشاه رفت و دو ماه بعد متاسفانه از همسر خود طلاق گرفت، به تهران آمد و به خانه پدر بازگشت و در مورد اين اتفاق و دلايل آن با كسي سخن به ميان نياورد ولي برادرش مي نويسد: روح لطيف و آزاد پروين نمي توانسته خانه اي را كه در آن ترياك و عرق رواج داشت، بپذيرد لذا به خانه پدر باز مي گردد. پروين يك سال بعد از طلاق يعني سال 1314 ه‍ ش ديوان خود را به چاپ رسانيد.. پدرش قبل از ازدواج به او اجازه نداده بود ديوانش را چاپ كند ( چون معتقد بود اگر قبل از ازدواج ديوان شعر دخترش چاپ شود، مردم كوته نظر آن را به حساب تبليغات براي شوهريابي خواهند گذاشت) پروين در سرودن اشعارش از شيوه ناصرخسرو و سعدي پيروي كرده است و در قطعات خود به نحوه اشعار سنايي و انوري توجه داشته است. پروين در روزگار پرآشوب و پرمسئله اي مي زيسته، اختناق سياسي و دشواري هاي اجتماعي زمانه او در شعر اغلب شاعران به صورتهاي پوشيده و آشكار مطرح شده است اما وي با لطافت روح و مناعت انديشه اي كه مي توان از آن به گونه اي عرفان جديد تعبير كرد، از كنار همه اين مسائل گذشته و به جاي منعكس ساختن اوضاع اجتماعي و سياسي نامطلوب، با طرح كليات اخلاقي و بيان فقر و محروميت و نيازهاي شديد عاطفي بويژه در نسل جوان، به نوعي برداشت اجتماعي – اخلاقي بسنده كرده است اگر از روح عاطفي و مادرانه اي كه در برخي از قطعات پروين موج مي زند چشم بپوشيم، بر روي هم، شعر او مردانه و از نظر فكر و موسيقي و صور خيال، ارائه اشعار پيشين زبان فارسي است. پروين همه جا دل و جانش با دردمندان است. شعر او با احساسات، آمال و اميدهاي بشري پي ريزي شده است. از عشق و محبت، از تنهايي يتيمان و مشكلات اجتماعي سخن مي گويد او در مقابل مقرراتي كه به اسم قانون بر انسان تحميل شده است، انتقاد مي كند او تحمل بي عدالتي و زورگويي را ندارد غم ديگران او را متاثر و شادي آنها او را مسرور مي سازد. پروين پاك طينت، مهربان و متواضع بود كمتر سخن مي گفت و بيشتر فكر مي كرد، ساده و با متابن بود. و سرانجام چراغ فروزان زندگيش در شانزدهم فروريدن ماه 1320 ه‍ ش در سن 34 سالگي به علت بيماري حصبه، خاموش شد. آرامگاه وي در قم مي باشد.
ابيات زير را براي سنگ مزارش سروده است:
اختر چرخ ادب پروين است
اينكه خاك سيهش بالين است


هر چه خواهي سخنش شيرين است
گر چه جز تلخي از ايام نديد


سائل فاتحه و ياسين است
صاحب آن همه گفتار امروز


دل به دوست دلي غمگين است
دوستان به كه زوي ياد كنند


سنگ بر سينه بسي سنگين است
خاك به ديده بسي جانفرساست


هر كه را چشم حقيقت بين است
بيند اين بستر و عبرت گيرد


آخرين منزل هستي اين است
هر كه باشي و به هر جا برسي


چون بدين نقطه رسد مسكين است
آدمي هر چه توانگر باشد


دهر را رسم ره ديرين است
كشتن و زادن و پنهان كردن


خاطري را سبب تسكين است
خرم آنكس كه در اين محنت گاه

نظرات شما عزیزان:

نام :

آدرس ایمیل:

وب سایت/بلاگ :

متن پیام:

نظر خصوصی

 کد را وارد نمایید:

 

 

 

عکس شما

آپلود عکس دلخواه: